Auta ciężarowe zostały stworzone do pracy w ciężkich warunkach i pod dużym obciążeniem. Ogromną rolę w kwestii bezpieczeństwa jazdy odgrywają koła. Te zaś, ze względu na swoje specyficzne rozmiary i właściwości, stanowią osobny segment branży oponiarskiej. Dotyczy to również usług wulkanizacyjnych, a w tym prawidłowego momentu dokręcania kół w samochodzie ciężarowym.
Kola w aucie ciężarowym ze względu na swój rozmiar wymagają specjalnej obsługi.Koła w ciężarówce – kluczowy element dla bezpieczeństwa
Koła ciężarówki utrzymane w dobrym stanie to gwarancja bezpieczeństwa zarówno kierowcy, jak i przewożonego ładunku. Kluczowe znaczenie mają m.in. prawidłowo dobrane ogumienie dostosowane do typu pojazdu i jego przeznaczenia oraz odpowiednia głębokość bieżnika w oponach ciężarowych. Regularne kontrole stanu technicznego kół minimalizują ryzyko awarii i pozwalają na bezproblemową eksploatację nawet w trudnych warunkach drogowych. Ze względu na specyfikę samochodów ciężarowych, usługi wulkanizacyjne oraz wymiana kół powinny być wykonywane w specjalistycznym serwisie, wyposażonym w odpowiedni sprzęt i zaplecze techniczne.
Czym jest moment dokręcania kół?
Moment dokręcania kół w samochodzie to mierzona w niutonometrach (Nm) siła, z jaką śruby lub nakrętki mocujące koło do piasty są dokręcane. W przypadku aut ciężarowych wartości te są znacznie wyższe niż w samochodach osobowych, ponieważ pojazdy te przenoszą większe obciążenia. Zarówno zbyt słabe, jak i za mocne dokręcenie może prowadzić do poważnych konsekwencji w trakcie jazdy.
Dlaczego prawidłowy moment dokręcania kół w TIR-ze jest tak ważny?
Niewłaściwy moment dokręcania kół w TIR-ach może skutkować poważnymi konsekwencjami, takimi jak:
- Poluzowanie kół – niedokręcone śruby mogą powodować drgania, utratę kontroli nad pojazdem lub nawet odpadnięcie koła.
- Uszkodzenie komponentów – zbyt duża siła dokręcania może prowadzić do zerwania gwintów, deformacji felg lub uszkodzenia piast.
- Problemy z odkręceniem – nadmiernie dokręcone koła mogą być trudne do odkręcenia w trasie, co jest problematyczne w przypadku awarii, np. przebicia opony.
- Wpływ na inne systemy – nierównomierne dokręcenie kół może zakłócać działanie systemów takich jak ABS czy ESP, a także przyspieszać zużycie zawieszenia.
Aby uniknąć tych problemów, konieczne jest stosowanie się do zaleceń producenta pojazdu oraz używanie odpowiednich narzędzi, takich jak klucz dynamometryczny.
Tabela momentów dokręcania kół ciężarowych
Siła dokręcania kół różni się ze względu na liczbę śrub oraz przeznaczenie pojazdu. W poniższej tabeli momentów dokręcania kół ciężarowych uwzględniono różne typy pojazdów ciężarowych. Wartości te są orientacyjne i mogą się różnić w zależności od modelu oraz producenta. Zawsze sprawdzaj instrukcję obsługi pojazdu, aby uzyskać precyzyjne dane.
| Typ pojazdu | Liczba śrub | Moment dokręcania |
|---|---|---|
| Auta dostawcze | 6 - 8 | 400 - 500 Nm |
| Auta ciężarowe | 10 | 500 - 700 Nm |
| Autobusy i naczepy | 10 - 12 | 600 - 800 Nm |
Uwaga – podane powyżej wartości są orientacyjne – moment dokręcania koła może się różnic w zależności od producenta auta czy typu felgi.
W zależności od liczby śrub w kole należy pamiętać o odpowiedniej sekwencji ich przykręcania. Oto jak powinna ona wyglądać:
Jak prawidłowo dokręcać koła w ciężarówce? Krok po kroku
Montaż kół w TIR-ze jest dużo bardziej wymagającą czynnością w porównaniu do wymiany kół w aucie osobowym. Aby mieć pewność, że koła w aucie ciężarowym są odpowiednio zamontowane, należy przestrzegać odpowiedniej procedury. Oto jak powinien przebiegać ten proces:
1. Kontrola śrub i nakrętek
Przed montażem sprawdź stan śrub i nakrętek. Usuń brud, rdzę lub inne zanieczyszczenia z gwintów, najlepiej za pomocą szczotki drucianej. Zużyte lub uszkodzone elementy wymień na nowe.
2. Wstępne dokręcanie ręczne
Zamontuj koło na piaście i ręcznie dokręć śruby lub nakrętki, aby zapewnić ich prawidłowe osadzenie. Używaj sekwencji krzyżowej, aby mieć pewność, że podczas montażu siły nacisku rozkładają się równomiernie.
3. Użycie klucza dynamometrycznego
Ustaw klucz dynamometryczny na zalecany moment dokręcania kół w samochodzie (zgodnie z tabelą lub instrukcją producenta). Kiedy usłyszysz charakterystyczne kliknięcie narzędzia, oznacza to, że śruba została dokręcona z odpowiednią siłą.
4. Odpowiednia kolejność przykręcania
Dokręcaj śruby w sekwencji krzyżowej, czyli tak, aby następna przykręcana śruba była przeciwległa do poprzedniej, podobnie jak w literze X.
5. Kontrola po jeździe
Po przejechaniu 50–100 km sprawdź ponownie moment dokręcania, aby upewnić się, że śruby są nadal prawidłowo dokręcone. Wibracje i obciążenia mogą powodować ich poluzowanie.
Najczęstsze błędy przy dokręcaniu kół
Wiele problemów związanych z dokręcaniem kół wynika z braku precyzji lub nieodpowiednich narzędzi. Oto najczęstsze błędy:
- Użycie nieodpowiednich narzędzi – jedynie klucz dynamometryczny pozwoli na precyzyjne dokręcenie wszystkich śrub z taką samą siłą. Przykładowo, użycie klucza pneumatycznego nie daje kontroli nad momentem dokręcania, co może skutkować zniszczeniem gwintu, zbyt słabym dokręceniem śruby czy nawet uszkodzeniem felgi.
- Brak sekwencji krzyżowej – dokręcanie śrub w przypadkowej kolejności może prowadzić do nierównomiernego rozłożenia sił podczas montażu.
- Brudne lub uszkodzone gwinty – zanieczyszczenia na gwintach mogą fałszować moment dokręcania, co wpływa na bezpieczeństwo jazdy.
- Brak ponownej kontroli – pominięcie sprawdzenia dokręcenia po krótkiej jeździe zwiększa ryzyko poluzowania kół.
Czy wiesz, że…
Ogumienie do TIR-ów różni się nieco właściwościami w zależności od osi, na której są zamontowane? Sprawdź, jak prawidłowo dobrać opony ciężarowe do typu pojazdu i ciągnika!